Tarihi ve kültürüyle Türkiye ve dünya tarihine ışık tutan şehirlerin başında gelen Konya’da, birbirinden kıymetli tarihi yapıların yanında arkeolojik sit alanlarında kazı çalışmaları devam ediyor. Konya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre Konya’da sadece 898 arkeolojik sit alanı bulunuyor. Kazı yapılan toplam sit alan sayısı ise 986 oldu. Taşınmaz kültür varlıkları listesinde ise Konya’nın önde olduğu kültürel yapı sayısı 2019 yılında 437’yükseldi.
KAZI ÇALIŞMALARI DEVAM EDİYOR
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden alınan kazı ve yüzey araştırmaları faaliyetlerinin bilgisine göre de 2019 yılında Konya’da birçok alanda kazı çalışmaları yapılıyor. 2019 yılında Türk bilim heyetlerince gerçekleştirilen Bakanlar Kurulu kararlı kazılarda Beyşehir Gölü’ndeki Kubad-Abad Sarayı bulunuyor. Buradaki kazı başkanlığını ise Prof. Dr. Muharrem Çeken yürütüyor.
Yabancı bilim heyetlerince gerçekleştirilen Bakanlar Kurulu kararlı kazıda da Karatay Boncuklu Höyük yer aldı. Buranın başkanlığını da Prof. Dr. Douglas Baird, İngiltere adına yürütüyor. Konya’da kazı çalışmalarının yoğun olduğu alanlardan bir tanesi de müze müdürlükleri tarafından gerçekleştirilen Gevale Kalesi kazısı bulunuyor. Buranın sorumluluğunu ise Prof. Dr. Ahmet Çaycı üstleniyor. Yine müze müdürlüğü tarafından Çatalhöyük’te bir kazı alanı yer alıyor.
ALÂEDDİN TEPESİNDEKİ KAZI ÇALIŞMASI SÜRÜYOR
Konya için önemli kazı alanlarından bir tanesini de 7 yıldır devam eden Alâeddin Tepesi İç Surları, Köşk kazı çalışması oluşturuyor. Burada da müze müdürlükleri tarafından gerçekleştirilen kurtarma kazıları listesinde “Alâeddin Tepesi İç Surları, Köşk Onarım ve Restorasyon 1. Etap İşi” kapsamında kazı çalışmaları devam ediyor. Buranın sorunluluğunu ise Konya Müze Müdürlüğü yürütüyor.
ROMA DÖNEMİNE IŞIK TUTULUYOR
Genel Müdürlüğün Yüzey Araştırmaları listesinde ise Helenistik ve Roma Dönemi buluntuları çalışmalarında Konya önemli bir yer tutuyor. Konya’da yüzey araştırmalarının başında; Taşkent, Seydişehir, Bozkır, Beyşehir, Hadim, Güneysınır, Akören ve Selçuklu ilçeleri geliyor. Bu alanların sorumluluğunu ise Prof. Dr. Asuman Baldıran 2006 yılından bu yana sürdürüyor. 2010 yılında resmi olarak keşfedilen Bozkır’daki Zengibar Kalesi ve Bozdağ Milli Parkı doğu ve kuzey kesimi ile Altınekin ve Karatay ilçelerinde de yüzey araştırmaları devam ediyor. Karamanoğulları ve Osmanlı Dönemlerine ait yapı kitabeleri ile mezar taşı ve sandukalar konulu yüzey araştırmalarında ise Meram, Selçuklu ve Karatay önde geliyor. Eski, Orta, Geç Tunç Çağları ve Demir Çağı için yüzey çalışmalarında da Ereğli, Karapınar, Halkapınar ve Emirgazi ilçeleri başta geliyor. Yabancı araştırma listesinde de Çumra ve Karatay ilçelerinde Neolitik dönem ve Demir Çağı arasındaki dönemlerin incelenmesi bulunuyor. Buradaki çalışmaları ise İtalya’dan Dr. Öğr. Üy. Michele Massa sürdürüyor.
UNESCO İÇİN KONYA TAM BİR TARİH ŞEHRİ
UNESCO Dünya Miras Listesi’nde Konya’dan Çatalhöyük Neolitik Kenti bulunuyor. Çatalhöyük bu listeye 2012 yılında dahil edildi. UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde Türkiye’de 78 adet varlık bulunuyor. Listenin üst sıralarında yer alan Konya ise 2000 yılında Selçuklu Başkenti olarak UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’ne girdi. UNESCO Dünya Miras Geçici Listesi’nde bulunan Konya’daki eserler şu şekilde; Beyşehir, Eşrefoğlu Camii, Eflatunpınar Hitit Su Anıtı, Anadolu Selçuklu Medreseleri, İvriz Kültürel Peyzajı ve Tuz Gölü Özel Çevre Koruma Alanı.
KONYA’NIN ÇALINAN ESERLERİ
Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nden alınan en çarpıcı bilgiler arasında ise kaybolan veya çalınan kültür varlıkları listesi yer alıyor. Bu listede Konya’dan birçok önemli eserin çalındığı veya kaybolduğu görülüyor. Kaybolan veya çalınan kültür varlıkları arasında Sille Mahallesi’ndeki Aya Eleni Kilisesi’nden Aziz Tasvirleri, Akşehir Ortaköy Kasabası’ndan mezar steli, Çumra’dan lahit, Emirgazi Karaören Köyü’nden Luvi hiyeroglif yazılı taşı, Ilgın Ulu Mezarlığı’ndan Aliyye Hanım’a ait olan mezar taşı, Akşehir Hacı İbrahim Veli Türbesi’nden kaybolan kültür varlığı, Çumra Sırçalı Höyük’ten kültür varlığı, Beyşehir Bayavşar Mahallesi, Kışla Mevkii, Kışla Çeşmesi’nin kitabe kısmından tarihi taş bulunuyor.
Konya’daki tarihi çalışmalar ile ilgili bazı sayılar şöyle;
Sit Alanları | Sayısı |
Arkeolojik Sit Alanı | 899 |
Kentsel Sit Alanı | 8 |
Tarihi Sit Alanı | 41 |
Karma Sit Alanları | 15 |
Doğal Sit Alanı | 23 |
TOPLAM | 986 |
Taşınmaz Kültür Varlıkları
Anıt ve Abideler | 4 |
İdari Yapılar | 62 |
Kültürel Yapılar | 437 |
Şehitlikler | 5 |
Askeri Yapılar | 10 |
Ticari Yapılar | 95 |
Dinsel Yapılar | 439 |
Mezarlıklar | 88 |
Sivil Mimarlık | 541 |
Kalıntılar | 54 |
TOPLAM | 1735 |
(http://www.anadoludabugun.com.tr)